Prof. Dr. Ateş Kara’dan beklenen açıklama

Prof. Dr. Ateş Kara’dan beklenen açıklama.

Klorlu havuzların sosyal mesafe kapsamında tehlikesinin olmadığını belirten Prof. Dr. Ateş Kara sporcuların, yetkililerin ve velilerin merak ettiklerini açıkladı.

Bilim kurulu üyelerinden Prof. Dr. Kara özellikle profesyonel sporcuların havuzların antrenmanlara açılmasını beklediği şu günlerde beklenen açıklamayı yaptı. Kara’nın yaptığı açıklama da Dünya Sağlık Örgütü’nün “Klor varsa virüs yok” sonucuna ulaşıyor.

Peki denizi mi havuzu mu tercih etmeli? Öncelik hangisi olmalı?
SARS-CoV-2 virüsü yeni bir virüs olduğu için bilgilerimiz henüz tam değil, her gün yeni bir bilgi ekleniyor. Deniz ve Havuz (klorlaması uygun şekinde yapılıyor ise) suyu ile geçişin olmadığını biliyoruz. Bu bakımdan havuz, su oyun parkları veya denizden faydalanılmasında sakınca olmayacağını söylememiz uygun olur. Ancak unutulmaması gereken, COVID-19’un esas olarak virüsü taşıyan kişilerin (her zaman şikayetleri veya bulguları olmayabilir), konuşma, öksürme ve hapşırma gibi davranışları sırasında etrafa saçtıkları damlacıkların, göz, burun ve ağız yolu ile vücudumuza girmesi ile bulaştığıdır. Eğer 1 metreden daha yakın ve maskesiz isek virüsü taşıyan birisinden virüsü alma riskimiz olduğu için, havuzda da, denizde de olsak kişiler arasında 1 metre mesafenin korunması gereklidir. Bu koşullara uyduğumuz sürece havuzda deniz de güvenilir. Ancak her ikisinde de kişisel deniz gözlüğü, şnorkel vb paylaşımı yapılmamalıdır.

Havuz normal şartlarda zaten tehlikeli bu şartlarda daha korkutucu mu geliyor kulağa.?
Havuzlarda bulunan el tutamakları, havuz merdivenleri, havuzlarda yer alan giyinme soyunma alanlarının, dolapların, kapı kollarının ve benzeri sık temas edilen alanların en az günde 1 kez temizlenmesi gereklidir. Özellikle spor salonlarında yer alan havuzlarda kulvarların ayrımını yapan sıralama dubalarının kullanımı ve kulvar kullanımında maksimum iki kişinin olacak şekilde düzenlenmesi, geliş ve gidiş şeklinde bu kişilerin yüzmelerinin organize edilmesi gereklidir.

Özellikle nüfusu yoğun sitelerdeki havuzlar.. Hepsi merak konusu, onlarca insan giriyor…
Bu havuzlar kullanıma açıldığında; yoğunluk kısıtlanmalı, her 4 metrekareye 1 kişi olacak şekilde kişi sayısı belirlenmelidir.
Havuzlarda görev alacak personelin de korunması ve izlenmesi gereklidir. Çalışan personelin COVID-19’un bulaşma yolları ve korunma önlemleri konusunda bilgilenmesi sağlanmalı, ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı gibi belirtileri olan personelin sağlık kuruluşuna en kısa sürede başvurması sağlanmalı ve havuzu kullananları da bu şikayetler açısından gözlemlemesi istenmelidir. Herhangi bir şikâyeti olan kişi havuzu kullanmamalıdır. Havuz içerisinde olduğu gibi dışında da mesafe kurallarına uyulmalı.

Şezlonglar arası mesafe en az 1 metre olmalı, üzerinde kumaş minder kullanılmamalıdır. Yıkanabilir/silinebilir minderler kullanılmalı ve her kullanımdan sonra temizlenmelidir.

Havuz kenarında bu dönemlerde yiyecek tüketilmemelidir. Özellikle temizliği zor olan malzemelerin ancak bu dönemde genel olarak malzeme paylaşımına izin verilmemelidir. Klor oranının kullanım yoğunluğuna göre günlük veya özellikle açık havuzlarda gün içerisinde birkaç kez ölçülmesi sağlanmalıdır. Yüzme aktivitesi dışında, havuz dışında iken maske takılmalıdır. Havuz ve çevresinde geçirilen sürelerin kısıtlanması da gereklidir.

Sık dokunulan yüzeylerin temizliğinde, su ve deterjanla temizlik sonrası dezenfeksiyon için 1/100 sulandırılmış çamaşır suyu kullanılabilir. Ortak tuvaletlerin temizliği ve dezenfeksiyonu için 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu kullanılmalıdır.

Sosyal tesisler her gün su ve deterjanla düzenli olarak temizlenmelidir. Toz çıkaran süpürme veya yüksek basınçlı su veya kimyasal püskürtme işlemlerinden kaçınılmalıdır.

Ayrıca özellikle SARS-CoV-2 virüsünün gaita ile atıldığı bilindiğinde, tuvalet eğitimini tamamlamamış, bez kullanan bebek/çocuklar ve ishal belirtileri olanlar havuzları kullanmamalıdır.

Bu dönemde çocuk havuzlarının kapalı kalması sağlanmalıdır.

Kişisel havuz yapımı da artmış özellikle villası olanlar… kişisel havuz ne kadar güvenilir?
Klorlama bu havuzlar için de en önemli basamak ayrıca diğer genel önlemlere de uyulmalı eğer kullanım aile bireyleri ile sınırlı ise, klorlamaya uyulması koşulu ile güvenli olarak kabul edilmelidir.

Klor oranı nasıl olmalı bu süreçte?
Kişiler havuzlara girdiği anda, saçları, vücut kılları, dökülen cilt hücreleri, kullandıkları vücut nemlendirici, güneş koruyucuları da havuzlara geçebilmektedir. Ayrıca açık havuzlarda kuşlar ve dış ortamdan gelen toz ve diğer yabancı maddelerde havuzlar için risk teşkil etmekte. Bu nedenle havuzlarda klor seviyesi çok önemli olmakla birlikte, diğer temizlik uygulamalarının da sık yapılması, filtrelerinin düzenli temizlenmesi ve suyun pH’ının, total klor seviyesinin ve serbest klor seviyesinin kontrolü de gereklidir.

Koronavirüsler zarflı virüsler oldukları için klordan ve güneş ışığından çok etkilenirler. Ancak bazı virüler çok daha dayanıklıdır. En dayanıklı virüsler, çocuk felci virüsü, rotavirüs ve el ayak ağız hastalığı virüsleridir. Ancak bu virüsler bile, litrede 1 ppm klor varlığında 15 dakikada, 3 ppm klor varlığında ise 5 dakikada etkisiz hale gelirler, o nedenle havuz sularının klor seviyesinin sürekli olarak alt sınır değerin üzerinde tutulması bu virüsleri etkisiz hale getirir. Koronavirüsler ise çok çok daha kolay etkisiz hale gelirler. Bunun için, klor seviyesinin; ideal olarak havuzlarda 3 ppm olmasıdır. Değer olarak da ; Serbest klor seviyesinin 0,5 – 1,6 ppm arasında olması sağlanmalıdır.

Bir de susuzluk da var… Kişisel havuz yapımızı çok attı ve susuzluk endişesi bu korkuyu tetikledi…bu havuzlar bunu da tetikleyecek endişesi duyanlar var…Bunu yapanlar neye dikkat etmeli…

Su hepimizin en dikkatli kullanması gereken değerimiz, özellikler havuzlar için su kullanımında mümkün olan en az kaybın olacak şekilde planlama yapılması gereksiz havuz boşaltımının yapılmaması gereklidir.

Özellikle havuzlarda, taşıyıcı birinin suya girmesi halinde insanlara sudan, tükürük ya da idrarla bulaşma riski nedir?
Havuzlarda yeterli klorlama yapılması durumunda risk olmadığını belirtmek gerekir. Tükürükte virüs bulunduğunu net olarak biliyoruz. Ancak havuzda tükürük çıkartılmaması da öneriler arasında olmalı ve havuz klorlama ve temizlik kurallarına uyulan havuzlarda güvenli olarak kabul edilmelidir.